മിശിഹായുടെ ദൈവികതയിലുള്ള വിശ്വാസം വീണ്ടും കണ്ടെത്താന് നമ്മള് സാഹചര്യങ്ങള് സൃഷ്ടിക്കണം. നിഖ്യായിലെ ഡോഗ്മായ്ക്കു വഴിയൊരുക്കിയ സാഹചര്യങ്ങള് തീക്ഷ്ണതയില് കണ്ടെത്തണം. സഭ ഒരിക്കല് ഒന്നായി ആലോചിച്ചെടുത്ത ഏറ്റവും ഉയര്ന്ന നടപടി -supreme act - ആണ് നിഖ്യാ വിശ്വാസപ്രമാണം. അവിടെ വിശ്വാസം എല്ലാ യുക്തിയെയും മറികടന്ന് യാത്രചെയ്തു. വിശ്വാസത്തിന്റെ തിരമാലകള് ഏറ്റവും ശക്തിയിലും ഉയരത്തിലും അലകള് ഇളക്കി. ശിലകളില് അതിന്റെ മായാത്ത മുദ്ര പതിപ്പിച്ചു. എന്നാല്, ഈ തിരമാലകള് പിന്നീട് ആഞ്ഞടിക്കുന്നില്ല. ഈ തിരമാലകള് ഉയരണം. ഇപ്പോഴത്തെ നിസ്സംഗത പോരാ. നിഖ്യായുടെ വിശ്വാസപ്രമാണം വെറുതേ ആവര്ത്തിച്ചാല് പോരാ. അന്നുണ്ടായിരുന്ന ആ ചലനം, മിശിഹായുടെ ദൈവികതയിലുള്ള വിശ്വാസത്തിന്റെ തരംഗങ്ങള് ആവര്ത്തിക്കപ്പെടണം. ചരിത്രത്തില് വേണ്ടതുപോലെ അത് ആവര്ത്തിക്കപ്പെടുന്നില്ല, വിശ്വാസികളില് മായാത്ത മുദ്ര പതിക്കുന്നില്ല.
ദൈവശാസ്ത്രം പഠിപ്പിക്കാന് ഒരുങ്ങുന്നവരില്നിന്ന് സഭ വിശ്വാസപ്രഖ്യാപനം ആവശ്യപ്പെടുന്നുണ്ട്. മ്ശംശാനാപ്പട്ടവും അപ്പെസ്കോപ്പാ പട്ടവും സ്വീകരിക്കുന്നതിനുമുമ്പും വിശ്വാസം ഏറ്റുപറച്ചില് നിര്ബന്ധമാണ്. വിശ്വാസസത്യങ്ങള് കൃത്യമായി പഠിപ്പിക്കുന്നതിനുവേണ്ടിയും മറ്റു കാര്യങ്ങള് കൂട്ടിക്കലര്ത്തി വിശ്വാസഭ്രംശം വരുത്താതിരിക്കുന്നതിനുവേണ്ടിയുമാണിത്. എല്ലാ വഴിവിട്ട ആധുനികതയ്ക്കുമെതിരായി വിശ്വാസപ്രഖ്യാപനം നടത്തണം - oath against modernism. മാമ്മോദീസായില് തലതൊടുന്നവരും വിവാഹത്തില് സാക്ഷികളും വിശ്വാസസംരക്ഷകരാകണം. സുവിശേഷത്തിന്റെ ഭാവിശുശ്രൂഷകരെ ശാസ്ത്രം പഠിപ്പിക്കുവാന് ഒരുങ്ങുന്നവര് മിശിഹായുടെ ദൈവികതയിലും മിശിഹാ ഏകരക്ഷകനാണെന്ന സത്യത്തിലും ഉത്തമബോധ്യമുള്ളവരായിരിക്കണം. ഇത് ഒരു വിശ്വാസപ്രഖ്യാപനത്തില്മാത്രം ഒതുങ്ങാതെ വ്യക്തവും കൃത്യവുമായ രീതിയില് തിരിച്ചറിയേണ്ടത് ആവശ്യമാണ്.
രണ്ടാം വത്തിക്കാന് കൗണ്സിലിനുശേഷം, കൗണ്സില് കാരണം എന്നു പറയുന്നില്ല, വലിയ ഒരു കണ്ഫ്യൂഷന് നിലനില്ക്കുന്നുണ്ട്, അതു സഭയെ ബലഹീനമാക്കുന്നുണ്ട്. തങ്ങള് പ്രഘോഷിക്കുകയും, ലിറ്റര്ജിയില് ആഘോഷിക്കുകയും ആദ്ധ്യാത്മികതയില് ജീവിക്കുകയും ചെയ്യേണ്ട മിശിഹായുടെ ദൈവികതയെക്കുറിച്ചുള്ള ബോധ്യക്കുറവ് വളരെ പ്രതിസന്ധികള് സൃഷ്ടിച്ചുകൊണ്ടിരിക്കുന്നു. എത്ര ലാഘവബുദ്ധിയോടെയാണ് മിശിഹായുടെ ദൈവികതയ്ക്കും ദൈവത്തിന്റെ ത്രിത്വാത്മകതയ്ക്കും എതിരായി ഉത്തരവാദിത്വപ്പെട്ടവര്പോലും ചിലപ്പോഴെങ്കിലും എഴുതിക്കൊണ്ടിരിക്കുന്നത്. സഭകളുടെ ശ്ലൈഹികപാരമ്പര്യങ്ങളോടുള്ള അവഗണനയും മറനീക്കി പുറത്തുവരുന്നു. ഈശോയുടെ ദൈവികതയില് വിശ്വസിക്കുന്നവരും അല്ലാത്തവരും തമ്മിലുള്ള വ്യത്യാസം വി. പൗലോസ് പറയുന്നു: ''യേശുക്രിസ്തുവില് വിശുദ്ധരായവര്ക്കും വിശുദ്ധരാകാന് വിളിക്കപ്പെട്ടവര്ക്കും നമ്മുടെ കര്ത്താവായ യേശുക്രിസ്തുവിന്റെ നാമം എല്ലായിടത്തും വിളിച്ചപേക്ഷിക്കുന്ന എല്ലാവര്ക്കും നമ്മുടെ പിതാവായ ദൈവത്തില്നിന്നും കര്ത്താവായ യേശുക്രിസ്തുവില്നിന്നും കൃപയും സമാധാനവും'' (1 കോറി. 1:2). സഭയുടെ ഐക്യത്തിനുവേണ്ടി പ്രാര്ത്ഥിച്ചാല് മാത്രം പോരാ, പരി. റൂഹായിലുള്ള അനുഭവം പങ്കുവയ്ക്കുകകൂടി വേണം. പുണ്യവാന്മാരുടെ ഐക്യം (societas sanctorum) പലപ്പോഴും കൗദാശികപങ്കുവയ്ക്കലിലേക്ക് - communio sacramentorum - എത്തുന്നില്ല. ഈശോയുടെ ദൈവികതയില് പൂര്ണവിശ്വാസമുണ്ടെങ്കില് മാത്രമേ സുവിശേഷവത്കരണത്തിനു സാംഗത്യവും പ്രസക്തിയുമുള്ളൂ.
ക്രിസ്തീയത ഒരു സൗധമാണ്. അതിന്റെ അടിസ്ഥാനശില ഈശോയാണ്. അതു മാറ്റപ്പെട്ടാല് കെട്ടിടം ഇടിഞ്ഞുവീഴും, ത്രിത്വസംഹിതയും. മിശിഹാ ദൈവമല്ലെങ്കില് എന്തു ത്രിത്വവിശ്വാസമാണുള്ളത്? മിശിഹായുടെ ദൈവികത ബ്രാക്കറ്റില് ആക്കിയാല് ത്രിത്വവും അങ്ങനെതന്നെ ആക്കപ്പെടും. ഈശോ മരിച്ചു എന്ന് ആരും വിശ്വസിക്കും, അവിശ്വാസികളും. അവിടുന്ന് ഉയിര്ത്തു എന്നതിലാണ് വിശ്വസിക്കേണ്ടത്. ക്രിസ്തീയവിശ്വാസം മിശിഹായുടെ ഉത്ഥാനമാണ്. ഈശോയുടെ ദൈവികത മരണത്തിലും ഉത്ഥാനത്തിലും വ്യക്തമാക്കപ്പെടുന്നുണ്ട്. വിശ്വാസികളും അവിശ്വാസികളും തമ്മിലുള്ള വ്യത്യാസം വിശ്വാസികള് മിശിഹാ ദൈവമാണെന്നു വിശ്വസിക്കുന്നു എന്നതിലാണ്. ക്രിസ്തീയവിശ്വാസം മിശിഹായുടെ ദൈവികതയാണ്. ''ഞാന് ലോകത്തിന്റെ പ്രകാശമാകുന്നു. എന്നെ അനുഗമിക്കുന്നവന് അന്ധകാരത്തില് നടക്കുകയില്ല'' (യോഹ. 8:12). മിശിഹായില് വിശ്വസിക്കുന്നവന് ലോകത്തിലെ എല്ലാ തിന്മകളെയും രോഗങ്ങളെയും ചെറുത്തുനില്ക്കും.
നടപടി 25:19 ''മരിച്ചുപോയെങ്കിലും ജീവിച്ചിരിക്കുന്നുവെന്നു പൗലോസ് സമര്ത്ഥിക്കുന്ന ഒരേയൊരു ഈശോയെക്കുറിച്ചുമാത്രമേ അവര്ക്ക് അവനുമായി അഭിപ്രായഭിന്നത ഉണ്ടായിരുന്നുള്ളൂ.'' സഭയുടെ ഇരുപതു നൂറ്റാണ്ടുകളിലെ പ്രഘോഷണവും ഇതാണല്ലോ. മരിച്ചുപോയി എന്നു ലോകം പറയുകയും ജീവിച്ചിരിക്കുന്നുവെന്നു സഭ പഠിപ്പിക്കുകയും ചെയ്യുന്ന ഈശോയെ ചുറ്റിപ്പറ്റിയാണ് എല്ലാം കറങ്ങിത്തിരിയുന്നത്. ഈശോ ജീവിക്കുന്നു. കഴിഞ്ഞ കാലത്തിന്റെ ഒരു ഓര്മ മാത്രമല്ല മിശിഹാ. അവിടുന്ന് എന്തെങ്കിലും ഒരു സ്വഭാവപ്രത്യേകതയും മാത്രമല്ല; അവന് ഒരു വ്യക്തിയാണ് ((Person). അവന് ദൈവാരൂപിയില് ജീവിക്കുന്നു. ഇത് ശരീരത്തോടുകൂടിയ ജീവനെക്കാള് വളരെ ശക്തിയുള്ളതാണ്. കാരണം, അത് അവനെ നമ്മുടെയുള്ളില് ജീവിക്കാന് പ്രാപ്തനാക്കുന്നു, നമുക്കു പുറത്തോ നമ്മുടെ പാര്ശ്വങ്ങളിലോ അല്ല.
സത്യദൈവവും സത്യമനുഷ്യനുമെന്നത് ഒരു ത്രിമാനത്തിന്റെ ഇരുവശങ്ങള്പോലെയാണ്. അതിന്റെ അത്യുച്ചിയിലുള്ള സത്യമാണ് ഏകവ്യക്തി. ആദിമ നൂറ്റാണ്ടിലെ തെര്ത്തുല്യനാണ് മിശിഹായുടെ ഏകവ്യക്തിത്വത്തെക്കുറിച്ച് ആദ്യമായി ശക്തമായി സംസാരിച്ചത്. ആദിമസഭ രണ്ടു നൂറ്റാണ്ടുകള്ക്കുശേഷമാണ് ഔദ്യോഗികമായ ഡോഗ്മായിലേക്ക് എത്തുന്നത്. 431 ലെ കല്ക്കദോണിയ സൂനഹദോസാണ് ഒരു സുപ്രധാന നാഴികക്കല്ല്. മറിയത്തെ ദൈവമാതാവ് (Theotokos) എന്നു വിശേഷിപ്പിച്ചു. നിഖ്യാസൂനഹദോസു കഴിഞ്ഞ് ഒരു നൂറ്റാണ്ടുകൂടി വേണ്ടിവന്നു ഈ പ്രബോധനത്തിന്.
ദൈവം ത്രിത്വമാണ്. ദൈവത്തിലെ വ്യക്തികള് എന്നാല് ബന്ധങ്ങളാണ് (relationships) പിതാവ് എന്നത് ഒരു ബന്ധമാണ്. പുത്രനും അതുപോലെതന്നെ, പിതാവിന്റെ മകനാണ്. ദാര്ശനികനായ ഹെഗല്: True personality consists in restoring oneself by plunging into others. വ്യക്തികള് എന്നാല് ബന്ധങ്ങള് എന്നുതന്നെയാണ്. വിശ്വാസം നിര്വചനങ്ങളില്മാത്രം ഒതുക്കിക്കളയരുത്. ഈശോ ജൂലിയസ് സീസറിനെപ്പോലെയോ, ലെയോനാര്ദ് ദാവിന്ചിയെപ്പോലെയോ അല്ല. കേവലം കുറെ പ്രസ്താവനകളില് ഒതുക്കുകയുമരുത്. പ്രബന്ധങ്ങളും ഓര്മകളും മാത്രമാക്കരുത്. ഇതെല്ലാം മിശിഹായെ നമ്മുടെ പുറത്തുമാത്രം നിര്ത്തുന്നു. He touches our minds without warming our heart. അവന് കഴിഞ്ഞ കാലത്തുമാത്രം നില്ക്കുന്നു. രണ്ടായിരം വര്ഷങ്ങളിലെ അകലം കാണിക്കുന്നു.
ഫ്രാന്സിസ് പാപ്പാ, 'ഇവാഞ്ചിലി ഗൗദിയം' തിരുവെഴുത്തില് ഈശോമിശിഹായുമായി ഒരു പുത്തന് കണ്ടുമുട്ടലിന് നമ്മള് നാമോരോരുത്തരെയും ക്ഷണിക്കുന്നു. വീഴ്ചവരാതെ ഓരോ ദിവസവും ഈ കൂടിക്കാഴ്ച നടത്തണം. മിശിഹായില്നിന്ന് ആര് എന്നെ വേര്പെടുത്തും? (റോമ. 8:35). പൗലോസുതന്നെ ശരിയായ ഉത്തരവും നല്കുന്നു. റോമ. 8:21: ''ദൈവം നമ്മുടെ പക്ഷത്തെങ്കില്, ആര് നമുക്ക് എതിരു നില്ക്കും?'' ആദിമസഭ അവസാനത്തുള്ളി രക്തംവരെ കൊടുത്ത്, ഒരര്ത്ഥത്തില് യുദ്ധം ചെയ്തു നേടിയെടുത്തതാണ് ഈശോയുടെ ദൈവികത എന്ന യാഥാര്ത്ഥ്യം. ദൈവം ത്രിത്വമാണ് എന്നതിന്റെ ഏറ്റവും നല്ല നിര്വചനം 'ദൈവം സ്നേഹമാകുന്നു' (1 യോഹ. 4:8) എന്നതാണ്. പിതാവ് സ്നേഹിക്കുന്നു; പുത്രന് സ്നേഹിക്കപ്പെടുന്നു; ആത്മാവ് സ്നേഹത്തില് അവരെ ഒന്നിപ്പിക്കുന്നു. Henri de Lubac പറയുന്നു: ''ദൈവം സ്നേഹമാണ് എന്ന് അനുഭവിച്ചറിയുമ്പോള് ദൈവത്തെക്കുറിച്ച് അതുവരെ നാം പറഞ്ഞതും പണിതുയര്ത്തിയതുമായ പല കാര്യങ്ങളെയും ശല്യപ്പെടുത്തും. നീതിയെ വളച്ചൊടിക്കുന്ന എല്ലാ പരിശ്രമങ്ങളെയും സ്നേഹവും കാരുണ്യവുംകൊണ്ടു തിരുത്തേണ്ടതാണ്.''
ഈശോ സഭ സ്ഥാപിച്ചത് പത്രോസിന്റെ ഏറ്റുപറച്ചിലിലാണ്. ''നീ ജീവിക്കുന്ന ദൈവത്തിന്റെ പുത്രനായ മിശിഹായാണ്'' (മത്താ. 16:16). എന്നാല്, ഈ ചുമതല പത്രോസിനെ ഏല്പിക്കുന്നതിനുമുമ്പ് ചോദിച്ചു: ''ഇവരെക്കാള് അധികമായി നീ എന്നെ സ്നേഹിക്കുന്നുവോ?'' (യോഹ. 21:15,16) ഉവ്വ്, കര്ത്താവേ എന്നായിരുന്നല്ലോ മറുപടി.
പരിശുദ്ധ എമരിത്തൂസ് പാപ്പാ പറയുന്നു: ഐക്യത്തിനു വ്യക്തമായ മുഖമുണ്ട്, കൃത്യമായ പേരുകളുമുണ്ട്. എല്ലാ കത്തോലിക്കരും വി. കുര്ബാനയില് മാര്പാപ്പയുടെ പേരുപറഞ്ഞ് പ്രാര്ത്ഥിക്കുന്നു. ലോകം മുഴുവന് ഒരു 'കാതോലിക' ഐക്യം അനുഭവിക്കുന്നു. പ്രാദേശികസഭകള് അവരുടെ മേലദ്ധ്യക്ഷന്മാരുടെ പേരുകളും പറഞ്ഞപേക്ഷിക്കുന്നു. ക്രിസ്തീയതയെക്കുറിച്ചുളള കൂടുതല് സമഗ്രമായ പഠനങ്ങള് ആവശ്യമാണ്. വേദശാസ്ത്ര പണ്ഡിതനായ കൊംഗാര് പറയുന്നു: ''തുറവുളള ചരിത്രപഠനവും സഭൈക്യചിന്തകളും വഴി മാത്രമേ അവിഭക്തസഭ എന്ന യാഥാര്ത്ഥ്യത്തിലേക്കു നാം എത്തുകയുള്ളൂ. സഭാചരിത്രപഠനത്തിന്റെ കേന്ദ്ര സ്ഥാനത്താണ് സഭ രൂപപ്പെടുത്തിയ ഡോഗ്മാകളുടെ ചരിത്രവും പഠനവും. സഭൈക്യചിന്തകള്ക്ക് ഈ ഡോഗ്മാകളുടെ ചരിത്രപഠനം അത്യന്താപേക്ഷിതമാണ്. കാരണം, സഭയിലെ പല വിഭജനങ്ങളും ഡോഗ്മാകളെ വേണ്ടരീതിയില് മനസ്സിലാക്കാത്തതുകൊണ്ടു വന്ന വിപത്തുകളാണ്. ആധുനികകാലത്ത് തിരുവചനത്തിന്റെ കേവലം വ്യക്തിപരമായ വ്യാഖ്യാനങ്ങള് വഴിയും വിഭജനങ്ങള് രൂപപ്പെടുന്നുണ്ട്. വചനം വ്യാഖ്യാനിക്കുന്ന ഓരോ വ്യക്തിയും സഭയുടെ മനസ്സാക്ഷി എന്താണ് എന്ന തിരിച്ചറിവില്നിന്നാണ് ആ ശുശ്രൂഷ നിര്വഹിക്കേണ്ടത്. എല്ലാ വചന പ്രസംഗങ്ങളും മലയിലെ പ്രസംഗംപോലെയാവണം. ഈശോ തന്നെക്കുറിച്ചുപറഞ്ഞ കാര്യങ്ങളാണവ. നാമും ഈശോയെക്കുറിച്ചാണു പ്രഘോഷിക്കേണ്ടത്.