കഴിഞ്ഞ രണ്ടു നൂറ്റാണ്ടുകളായി മനുഷ്യസമൂഹം ചെയ്തുകൊണ്ടിരിക്കുന്ന ഭൂമിയിന്മേലുള്ള ഏറ്റവും വലിയ പാരിസ്ഥിതിക ഇടപെടലുകളിലൊന്ന് ഭൂമിക്കടിയില് കിടക്കുന്ന കാര്ബണിനെ കുഴിച്ചെടുത്തുകൊണ്ടുവന്ന് അന്തരീക്ഷത്തിലേക്കു തള്ളിവിടുകയാണെന്നുള്ളതാണ്. ''പ്രകൃതി പരിസ്ഥിതി ദാരിദ്ര്യം ജലം ഊര്ജം'' എന്ന ചെറിയ പുസ്തകത്തിലൂടെ നോവലിസ്റ്റ് ആനന്ദ് പങ്കുവയ്ക്കുന്ന ഗൗരവമായ ഈ നിരീക്ഷണം വര്ത്തമാനകാലവാര്ത്തകളില് കല്ക്കരിക്ഷാമമായി നാം അടയാളപ്പെടുത്തിക്കഴിഞ്ഞു. കത്തിത്തീര്ന്ന കല്ക്കരിയും എണ്ണയും നമുക്കു സമ്മാനിക്കുന്നത് പ്രകാശമല്ല കനത്ത ഇരുട്ടാണ്.
പുതുക്കാന് പറ്റാത്ത (non-renewable) ഊര്ജസ്രോതസ്സുകളായ ഫോസില് ഇന്ധനങ്ങളുടെ വിവേകപൂര്ണമായ ഉപയോഗത്തെക്കുറിച്ച് ദശാബ്ദങ്ങള്ക്കുമുമ്പേ നാം ചര്ച്ച ചെയ്തു തുടങ്ങിയതാണ്. കല്ക്കരി, എണ്ണ എന്നിവ ഇവയില് പ്രധാനപ്പെട്ടതാണ്. നിയന്ത്രിതമായ ഉപയോഗത്തിലേക്കു പോകുന്നതിനു പകരം ലോകത്തെ കല്ക്കരി, എണ്ണപ്പാടങ്ങള്ക്കുവേണ്ടിയുള്ള അധിനിവേശങ്ങളുടെ രാഷ്ട്രീയവും മത്സരവുമാണ് നടന്നതും നടക്കുന്നതും.
ഇന്ത്യയിലെ കല്ക്കരിബല്റ്റായ ബീഹാര്, ഒറീസ്സ, ഝാര്ഖണ്ഡ് സംസ്ഥാനങ്ങളിലെ കല്ക്കരിഖനികള്ക്കുവേണ്ടി നശിപ്പിക്കപ്പെടുന്ന വനഭൂമിയുടെ കണക്കുകള് രാഷ്ട്രത്തിനു സമ്മാനിക്കുന്നത് ആര്ഭാടപൂര്ണമായ ജീവിതവും സമൃദ്ധിയുമാണ് എന്നു തെറ്റിദ്ധരിക്കരുത്. 'ബ്ലാക്ക് ലങ്ങ്' പോലുള്ള ഗുരുതരമായ രോഗങ്ങളാല് ജീവിതം നഷ്ടമാകുന്ന ഖനിത്തൊഴിലാളികളുടെ മാത്രം പ്രശ്നമല്ലിത്. മറിച്ച്, അന്തരീക്ഷത്തിലേക്ക് അധികമായെത്തുന്ന കാര്ബണ് ഡൈ ഓക്സൈഡ് ആഗോളതാപനത്തിനും കാലാവസ്ഥാവ്യതിയാനത്തിനും കാരണമാകുമ്പോള്, അത് മാനവരാശിയുടെ മുഴുവന് ജീവിതത്തിനുമേല് കരിനിഴല് വീശുകയാണ്. അന്തരീക്ഷത്തിലെത്തുന്ന കാര്ബണ് ഡൈ ഓക്സൈഡിന്റെ വലിയൊരു ഭാഗം മോട്ടോര് വാഹനങ്ങളില്നിന്നു ബഹിര്ഗമിക്കുന്നതാണ്. റോഡ് വാഹനങ്ങളായാലും കപ്പലായാലും വിമാനമായാലും എണ്ണത്തില് പെരുകുമ്പോള് പ്രശ്നങ്ങള് അവസാനിക്കുകയല്ല, പുതിയ പ്രതിസന്ധികള്ക്ക് ആരംഭം കുറിക്കുകയാണ്.
പൊതുഗതാഗതസംവിധാനങ്ങളില്നിന്ന് സ്വകാര്യവാഹനങ്ങളിലേക്കുള്ള ചുവടുമാറ്റം ജീവിതനിലവാരത്തെ 'സ്റ്റാന്ഡേര്ഡൈസ്' ചെയ്യുന്നതിന്റെ ഭാഗമായിക്കരുതാമെങ്കിലും ഒരു വീട്ടില് ഓരോ അംഗത്തിനും വാഹനം എന്നത് അഹങ്കാരമായിത്തന്നെ കരുതി നിയന്ത്രണവിധേയമാക്കേണ്ടതാണ്. 'അവനവനാത്മസുഖത്തിനാചരിക്കുന്നവ അപരന്നു സുഖത്തിനായ് വരേണം' എന്ന കവിവാക്യം ഓര്മയില് സൂക്ഷിക്കണം. ലോകത്തെ എന്നും അപകടപ്പെടുത്തുന്നത് ദരിദ്രരല്ല; ധനികരാണ്. അത്തരം അപകടങ്ങളെ പ്രതിരോധിക്കാന് പാശ്ചാത്യരാജ്യങ്ങളും യൂറോപ്യന് രാജ്യങ്ങളും പദ്ധതികളാവിഷ്കരിച്ചിട്ടുണ്ട്. അതില് പ്രധാനം 'കാര്ബണ് റേഷനിങ് അലവന്സാ'ണ്. ഓരോ പൗരനും ഉപയോഗിക്കാവുന്ന, പരമാവധി കാര്ബണിന്റെ അളവ് നിശ്ചിതമാണ്. പെട്രോള് വാങ്ങുമ്പോഴും ഫ്ളൈറ്റ് ടിക്കറ്റ് എടുക്കുമ്പോഴും വൈദ്യുതി ഉപയോഗിക്കുമ്പോഴും ഓരോ സന്ദര്ഭത്തിലും കാര്ബണ് കാര്ഡില്നിന്ന് പോയിന്റുകള് കുറയും. കുറച്ചുമാത്രം ഉപയോഗിച്ച് ബാക്കിവരുന്നത് മറ്റുള്ളവര്ക്കു വില്ക്കുന്ന ഒരു ബിസിനസ്സായിത്തന്നെ ഇതു വളര്ന്നിട്ടുണ്ട്. കാര്ബണ് ക്രെഡിറ്റ് പോളിസി! ആധുനികമനുഷ്യന്റെ ഓരോ ചുവടുവയ്പ്പും ഒരു കാര്ബണ് ഫുറ്റ്പ്രിന്റ്((carbon footprint) ആയി പതിയുന്ന അവസ്ഥയിലേക്കു ലോകം മാറിത്തുടങ്ങി.
ഊര്ജസംരക്ഷണത്തിനുവേണ്ടിയുള്ള ഏതൊരു ചുവടുവയ്പ്പും അത് എത്ര ചെറുതായിരുന്നാല്ത്തന്നെ, ആഗോളതാപനത്തിനും കാലാവസ്ഥാവ്യതിയാനത്തിനുമെതിരേയുള്ള ആശാവഹമായ പ്രവര്ത്തനങ്ങളായിത്തീരും. പൊതുവാഹനഗതാഗതസംവിധാനമുപയോഗിക്കുമ്പോള്, സ്കൂട്ടറിനുപകരം സൈക്കിളുപയോഗിക്കുമ്പോള്, വൈദ്യുതി ലാഭിക്കുമ്പോള്, ടാപ്പിലെ ജലം സൂക്ഷിച്ചുപയോഗിക്കുമ്പോള്, മൊബൈല് സ്ക്രീന് സേവര് വേണ്ടെന്നു വയ്ക്കുമ്പോള്... തുടങ്ങി എത്രയെത്ര നിലപാടുകളിലൂടെ നമുക്കു നിലനില്ക്കാനാകും. കൊവിഡവധി കഴിഞ്ഞ് സ്കൂള് തുറക്കുമ്പോള് ഇത്തരം ചില ചിന്തകള് കാമ്പസില് പങ്കുവയ്ക്കാന് നമുക്കു കഴിയുമോ കൂട്ടുകാരേ? 'ഒരു കാര്ബണ് ഫ്രീ കാമ്പസ്' നിങ്ങളുടെ സ്വപ്നമാകുമോ? റാന്തല് വിളക്കിന്റെ വെട്ടത്തില് പഠിക്കുന്ന, കാളവണ്ടിയുടെ വേഗത്തില് മാത്രം സഞ്ചരിക്കുന്ന ചില കൂട്ടുകാര് നിങ്ങള്ക്കു ഭൂമിയിലുണ്ട്. അമേരിക്കയില്; അമിഷ് വംശജരായ നിങ്ങളുടെ സുഹൃത്തുക്കള്!