ടി.പി. ശാസ്തമംഗലം
ഏതാണ്ട് അരനൂറ്റാണ്ടിനുമുമ്പാണ് ''സ്‌നേഹദീപമേ മിഴിതുറക്കൂ'' എന്ന ചിത്രം കേരളക്കരയില്‍ പ്രദര്‍ശനത്തിനു വന്നത്. അതിന്റെ ചിത്രീകരണം ആരംഭിക്കുന്നതിനു മുന്നോടിയായി അണിയറപ്രവര്‍ത്തനങ്ങള്‍ നടക്കുന്ന കാലം. ആ ചിത്രത്തിന്റെ സംവിധായകനും ഗാനരചയിതാവുമായ പി. ഭാസ്‌കരന്‍ അതിലെ ഒരു പാട്ടൊഴികെ ബാക്കിയെല്ലാം എഴുതിക്കഴിഞ്ഞിരിക്കുന്നു. പുകഴേന്തിയായിരുന്നു സംഗീതസംവിധായകന്‍. പാട്ടുകളുടെ ശബ്ദലേഖനത്തിനുള്ള തീയതി നിശ്ചയിക്കുകയും അതിനനുസരിച്ച് റെക്കോര്‍ഡിങ് സ്റ്റുഡിയോവരെ ബുക്കു ചെയ്യുകയുമുണ്ടായി.
ശേഷിച്ച ഏകഗാനം എഴുതേണ്ട ദിവസമായപ്പോള്‍ പി. ഭാസ്‌കരന്റെ മകള്‍ക്ക് കലശലായ പനി. അന്ന് അദ്ദേഹവും കുടുംബവും മദിരാശിയിലാണ് (ഇന്നത്തെ ചെന്നൈ) താമസം. പനി കുറയാത്തതിനാല്‍ രാവിലെതന്നെ അവിടെ ഏതോ മുന്തിയ ആശുപത്രിയില്‍ മകളെ കൊണ്ടുപോയി. രക്തപരിശോധനയുള്‍പ്പെടെ നടത്തിയിട്ട് ഡോക്ടര്‍ ഒരു മാരകരോഗത്തിന്റെ പേരു പറഞ്ഞ് മകള്‍ക്ക് അതാണെന്നു വിധിയെഴുതി. കവിയാണെങ്കിലും സംവിധായകനാണെങ്കിലും പി. ഭാസ്‌കരന്‍ അടിസ്ഥാനപരമായി ആ മകള്‍ക്ക് ജന്മം നല്കിയ പിതാവാണല്ലോ. മകളുടെ അസുഖവിവരമറിഞ്ഞ് സ്വാഭാവികമായും അദ്ദേഹം ആകെ തളര്‍ന്നുപോയി. അന്നത്തെ രാത്രിയിലായിരുന്നു പാട്ടെഴുതേണ്ടിയിരുന്നത്. മനസ്സ് അസ്വസ്ഥമായിരിക്കുമ്പോള്‍ എങ്ങനെയാണു തൂലിക ചലിപ്പിക്കുക?
പിറ്റേന്നു രാവിലെതന്നെ ആ പാട്ട് സംഗീതസംവിധായകനായ പുകഴേന്തിയെ ഏല്പിക്കേണ്ടതുണ്ട്. എങ്കില്‍ മാത്രമേ അദ്ദേഹം അതു ചിട്ടപ്പെടുത്തി അതിനടുത്ത ദിവസം ബാക്കി ഗാനങ്ങള്‍ക്കൊപ്പം റെക്കോര്‍ഡ് ചെയ്യാനാവുകയുള്ളൂ. ഒരക്ഷരം എഴുതാനാവാതെ കൂടുതല്‍ സങ്കീര്‍ണമായി പി. ഭാസ്‌കരന്റെ മനസ്സ്. ഒടുവില്‍ അദ്ദേഹംതന്നെ അതിന് ഒരു പോംവഴി കണ്ടെത്തി. തന്റെ ശിഷ്യനും ഗാനരചയിതാവുമായ ശ്രീകുമാരന്‍ തമ്പിയെക്കൊണ്ട് ആ ഒരു ഗാനം എഴുതിക്കുക. അന്നു മദിരാശിയില്‍ താമസിച്ചിരുന്ന തമ്പിയോട് വിവരം ഗുരു ഫോണില്‍ പറഞ്ഞു. ഗാനത്തിന്റെ കഥാസന്ദര്‍ഭവും വിവരിച്ചുകൊടുത്തു. അന്നുരാത്രി ഉറക്കമിളച്ചിരുന്ന് ശിഷ്യന്‍ ഗുരുവിന്റെ ആവശ്യം നിറവേറ്റി. ശ്രീകുമാരന്‍തമ്പിയുടെ ഗാനം ഇങ്ങനെ ചില വരികളോടെ തുടങ്ങുന്നതായിരുന്നു:
''അനന്തനക്ഷത്രക്ഷീരപഥങ്ങളില്‍
അലിഞ്ഞുചേരും ചൈതന്യമേ.''
ഒരുപോള കണ്ണടയ്ക്കാതെ പി.ഭാസ്‌കരന്‍ രാത്രി ഒരുവിധം കഴിച്ചുകൂട്ടി. രാവിലെയായപ്പോള്‍ അദ്ദേഹം മകളെയും കൂട്ടി സ്വല്പം ദൂരെയുള്ള മറ്റൊരു ആശുപത്രിയിലേക്കു പോയി. അവിടെ പരിചയമുള്ള ഡോക്ടറെക്കൊണ്ട് മകളെ പരിശോധിപ്പിച്ചു. വീണ്ടും രക്തപരിശോധന കഴിഞ്ഞ് ഫലം വന്നപ്പോള്‍ രോഗിണിയോട് ഡോക്ടറുടെ ചോദ്യം: ''തുടര്‍ച്ചയായി വേദനസംഹാരി വല്ലതും കഴിക്കാറുണ്ടോ?''
'തലവേദന വരുമ്പോഴെല്ലാം പെട്ടെന്നു മാറാന്‍ കഴിക്കാറുണ്ട്' എന്ന് പി. ഭാസ്‌കരന്റെ മകളുടെ മറുപടി. (ഇവിടെ ഗുളികയുടെ പേര് മനഃപൂര്‍വം ഒഴിവാക്കിയിരിക്കുന്നു - ലേഖകന്‍). പിന്നീട് ഡോക്ടര്‍ സംസാരിച്ചതെല്ലാം രോഗിണിയുടെ പിതാവായ പി. ഭാസ്‌കരനോടാണ്: ''പെയ്ന്‍ കില്ലര്‍ കഴിച്ചപ്പോള്‍ ബ്ലഡില്‍ ചില മാറ്റങ്ങള്‍ വന്നു. അങ്ങനെ ചിലപ്പോള്‍ സംഭവിക്കാറുണ്ട്. കൗണ്ടു കണ്ടു തെറ്റിദ്ധരിച്ചിട്ടാവാം മറ്റേ ഡോക്ടര്‍... (രോഗത്തിന്റെ പേര്) ആണെന്നു പറഞ്ഞത്. ഭയപ്പെടാനൊന്നുമില്ല. ഞാന്‍ മരുന്നു തരാം. രണ്ടു ദിവസത്തിനകം എല്ലാം മാറിക്കൊള്ളും.'' പി. ഭാസ്‌കരനു ശ്വാസം നേരേ വീണത് അപ്പോഴാണ്. എന്തെന്നില്ലാത്ത ആഹ്ലാദം. സംഭവിക്കുമായിരുന്ന വലിയ വിപത്തില്‍നിന്നു രക്ഷപ്പെട്ടതിന്റെ ആശ്വാസം! അദ്ദേഹം മകളെയുംകൂട്ടി വീട്ടിലേക്കു മടങ്ങി.
'സ്‌നേഹദീപമേ മിഴിതുറക്കൂ' എന്ന ചിത്രത്തിനുവേണ്ടി എഴുതേണ്ടിയിരുന്നത് ഒരു ഭക്തിഗാനമാണെന്നത് തികച്ചും യാദൃച്ഛികമാണെങ്കിലും അതു നന്നായി എന്നു പി. ഭാസ്‌കരനു തോന്നി. അതിനു കാരണമുണ്ട്. ദൈവത്തോട് അങ്ങേയറ്റം കൃതജ്ഞതാനിര്‍ഭരമായിരുന്നു അദ്ദേഹത്തിന്റെ മനസ്സ്. ഉള്ളുരുകി പ്രാര്‍ത്ഥിച്ചതിന്റെ ഫലം ഉടനെതന്നെ സാധ്യമാക്കിയതിന്റെ നന്ദിസൂചകമെന്നോണം അദ്ദേഹം എഴുതി:
''ലോകം മുഴുവന്‍ സുഖം പകരാനായ്
സ്‌നേഹദീപമേ മിഴിതുറക്കൂ
കദനനിവാരണ കനിവിന്‍ ഉറവേ
കാട്ടിന്‍ നടുവില്‍ വഴി തെളിക്കൂ.''
നോക്കൂ, കവി അപ്പോഴും തന്റെ മാത്രമല്ല സര്‍വലോകരുടെയും സുഖത്തെപ്പറ്റിയാണു ചിന്തിച്ചതും ദൈവത്തോടു പ്രാര്‍ത്ഥിച്ചതും. ഈശ്വരനെ സ്‌നേഹദീപമായി കണ്ടതും ആ ദീപം മിഴിതുറക്കുന്നതോടെ ഈ വിശ്വമാകെ സുഖം പരക്കുമെന്നു പ്രത്യാശിച്ചതും എത്ര അര്‍ത്ഥവത്താണെന്നു പറയേണ്ടതുണ്ടോ? ദര്‍ശനം, സാമീപ്യം, സ്മരണ തുടങ്ങിയവകൊണ്ട് ആനന്ദാനുഭൂതി ഉളവാക്കുന്നതെന്തോ അതിനോടുള്ള താത്പര്യമാണ് സ്‌നേഹം. അതിന് എണ്ണയെന്നും അര്‍ത്ഥമുണ്ട്. അപ്പോള്‍ സ്‌നേഹംകൊണ്ടു കത്തുന്ന ദീപം ഈശ്വരനല്ലാതെ മറ്റാരാണ്?
കദനത്തിന് ദൗര്‍ഭാഗ്യം, ദുഃഖം എന്നൊക്കെയാണ് അര്‍ത്ഥം. അതു നിവാരണം ചെയ്യാന്‍ കനിവിന്റെ ഉറവയായ ദൈവത്തിനു മാത്രമേ സാധിക്കൂ. കാടിനു നടുവില്‍ (ഇവിടെ കാട് എന്നു പ്രതീകാത്മകമായി പ്രയോഗിച്ചിരിക്കുകയാണ് കവി. ജീവിതത്തിന്റെ ദുരിതത്തെ, പ്രതിബന്ധത്തെയൊക്കെ അതു സൂചിപ്പിക്കുന്നു.) വഴി തെളിക്കാനും മറ്റൊരാശ്രയം ഇല്ലതന്നെ. ഈശ്വരന്റെ മാഹാത്മ്യം കാര്യകാരണസഹിതം വെളിപ്പെടുത്തുന്ന ഗാനമാണിത്.
''പരീക്ഷണത്തിന്‍ വാള്‍മുനയേറ്റി
പടനിലത്തില്‍ ഞങ്ങള്‍ വീഴുമ്പോള്‍
ഹൃദയക്ഷതിയാല്‍ രക്തംചിന്തി
മിഴിനീര്‍പ്പുഴയില്‍ താഴുമ്പോള്‍
താങ്ങായ് തണലായ് ദിവ്യൗഷധിയായ്
താതാ.. നാഥാ.. കരം പിടിക്കൂ.''
മാനവജന്മംതന്നെ പലതരം പരീക്ഷണങ്ങള്‍ക്കു വിധേയമാണ്. പോരെങ്കില്‍ ജനനമരണാവൃത്തിക്കിടയില്‍ മനുഷ്യവര്‍ഗം യുദ്ധക്കൊതിപൂണ്ടിട്ടോ മറ്റോ പല പരീക്ഷണങ്ങള്‍ക്കും തയ്യാറാകുന്നുമുണ്ട്. പരീക്ഷണത്തിന്റെ വാള്‍മുന ആരെയും എപ്പോഴും നശിപ്പിക്കാം. കൊറോണ വൈറസിന്റെ തുടക്കംപോലും പരീക്ഷണശാലയിലാണെന്ന സംശയം ബലപ്പെട്ടിരിക്കുമ്പോള്‍ കവിയുടെ ദീര്‍ഘദര്‍ശനത്തെ നാം സമ്മതിച്ചുകൊടുത്തേ മതിയാവൂ. പരീക്ഷണത്തില്‍ പരാജയപ്പെട്ടു പടനിലത്തില്‍ (യുദ്ധഭൂമിയില്‍) വീഴുമ്പോഴും ഹൃദയത്തിനു മുറിവേറ്റ് രക്തം ചിന്തി മിഴിനീര്‍പ്പുഴയില്‍ താഴുമ്പോഴും താങ്ങുവാനും തണലേകുവാനും ദിവ്യൗഷധം (ദിവ്യമായ ശക്തികളുള്ള മരുന്ന്) നല്കുവാനും ഒരാളേയുള്ളൂ. അതു മറ്റാരുമല്ല ലോകൈകനാഥനായ സാക്ഷാല്‍ യേശുദേവനാണ്. ആ താതനോടും (താതന് പിതാവ് എന്നതിനു പുറമെ പൂജനീയന്‍, ഗുരു എന്നൊക്കെ അര്‍ത്ഥമുണ്ട്. നാഥനോടും (രക്ഷിതാവ് എന്നര്‍ത്ഥം) അശരണരുടെ കരം പിടിക്കാന്‍ അഭ്യര്‍ത്ഥിക്കുകയാണു കവി. ഈശോയുടെ സ്പര്‍ശം (സാമീപ്യംപോലും) എല്ലാത്തിനും പരിഹാരമാകും എന്നതിലാണ് ഇത്തരമൊരു അപേക്ഷയ്ക്ക് അദ്ദേഹം മുതിര്‍ന്നത് എന്നു വ്യക്തം.
''പുല്ലില്‍,പൂവില്‍,പുഴുവില്‍,കിളിയില്‍
വന്യജീവിയില്‍, വനചരനില്‍
ജീവബിന്ദുവിന്നമൃതം തൂകിയ
ലോകപാലകാ ജഗദീശാ
ആനന്ദത്തിന്‍ അരുണകിരണമായ്
അന്ധകാരമിതില്‍ അവതരിക്കൂ'' എന്നീ വരികളോടെയാണ് യേശുദാസും എസ്.ജാനകിയും വെവ്വേറെ പാടിയ ഈ ഗാനം പൂര്‍ണമാവുന്നത്. കുറച്ചുകൂടി ഗഹനമായ ആശയമുള്‍ക്കൊള്ളുന്നതാണ് ഈ ചരണം. പുല്ലിലും പൂവിലും പുഴുവിലും കിളിയിലും വന്യജീവിയിലും (കാട്ടില്‍ വസിക്കുന്ന ജീവി), വനചരനിലും(കാട്ടാളന്‍) ജീവന്റെ തുടിപ്പു നല്കിയ ലോകപാലകനായ ജഗദീശനോട് സന്തോഷത്തിന്റെ സൂര്യകിരണമായി അന്ധകാരം നീക്കാന്‍ അവതരിക്കണം എന്നാണു കവി പ്രാര്‍ത്ഥിക്കുന്നത്. അന്ധകാരം എന്ന പദംകൊണ്ട് ഗാനരചയിതാവ് അര്‍ത്ഥമാക്കുന്നത് മാനവരാശിയുടെ അജ്ഞതയെയാവാം. ഗാനത്തിന്റെ തുടക്കത്തില്‍ പറഞ്ഞ സ്‌നേഹദീപത്തിനു മാത്രമേ കൊടിയ തമസ്സിനെ ഇല്ലായ്മ ചെയ്യാനാവൂ. എത്ര പെട്ടെന്നാണ് ഇത്രമാത്രം ഉദാത്തമായ ഒരു ഗാനം അദ്ദേഹം എഴുതിയതെന്നു നോക്കുക.
വിഷാദം ആഹ്ലാദത്തിനു വഴിമാറിയ സാഹചര്യത്തില്‍ ഗാനം താന്‍തന്നെ എഴുതിക്കൊള്ളാം എന്ന് പി. ഭാസ്‌കരന്‍ വീട്ടിലെത്തിയയുടനെ ശ്രീകുമാരന്‍ തമ്പിയെ ടെലിഫോണിലൂടെ അറിയിച്ചു. പക്ഷേ, അപ്പോഴേക്കും തമ്പി ഗാനമെഴുതിക്കഴിഞ്ഞിരുന്നു. മദിരാശിയിലെ ആകാശവാണിനിലയം എം.ബി. ശ്രീനിവാസന്റെ സംഗീതത്തില്‍ പിന്നീട് ലളിതഗാനം എന്ന വിഭാഗത്തില്‍ ഉള്‍പ്പെടുത്തി അത് പ്രക്ഷേപണം ചെയ്യുകയുണ്ടായി. കൂടാതെ എം.ബി.എസ്. ക്വയര്‍ പല ഭാഷകളിലെ ഗാനങ്ങള്‍ ആലപിക്കുന്ന കൂട്ടത്തില്‍ മലയാളത്തില്‍നിന്ന് അതായിരുന്നു പ്രധാനപ്പെട്ടതായി തിരഞ്ഞെടുത്തിരുന്നത്.
മകളുടെ രോഗനിര്‍ണയം തെറ്റായി ഡോക്ടര്‍ പറഞ്ഞതിന്റെ വ്യാകുലതയാകാം ഒരുപക്ഷേ, ഈ ഗാനത്തെ ഇത്രത്തോളം ഭക്തിനിര്‍ഭരവും കാവ്യാത്മകവുമാക്കി മാറ്റാന്‍ പി. ഭാസ്‌കരനെ പരോക്ഷമായി സഹായിച്ചത്. സ്വാനുഭവത്തില്‍നിന്നു നീറ്റിയെടുക്കുന്ന ഏതു സൃഷ്ടിക്കും കലാമൂല്യമുണ്ടായിരിക്കുമെന്ന് ഈ ഗാനവും തെളിയിച്ചിരിക്കുന്നു.
