അറിയാതെ അണപൊട്ടിയൊഴുകിയ മിഴിയിണകളെ തന്റെ വലതുകരാംഗുലികളാല്‍ തീര്‍ത്ത വേലിക്കെട്ടുകൊണ്ട് തടഞ്ഞുനിര്‍ത്തുവാന്‍ വെറുതേ പണിപ്പെട്ടും, ഇടതുവശം ചേര്‍ന്ന് ഇതൊന്നുമറിയാതെ എല്ലാം നോക്കിനിന്ന തന്റെ മൂന്നു കുഞ്ഞുങ്ങളെ മറുകരത്താല്‍ ഒതുക്കിപ്പിടിച്ചും, സ്വപ്നാശകളെല്ലാം  കരിഞ്ഞുവീണ ആ മണ്‍കൂമ്പാരത്തിന്റെ മുന്നില്‍, കൊവിഡ് മഹാമാരി കൊണ്ടുപോയ തന്റെ പ്രിയനെക്കുറിച്ചുള്ള ഭാരപ്പെടുത്തുന്ന ഓര്‍മകളുമായി ഏറെ നേരം അവള്‍ നിന്നു... വെന്തുരുകി പൊന്തിവന്ന ചിന്തകളോരോന്നും കണ്ണീരില്‍ കതിര്‍ന്നലിഞ്ഞപ്പോഴും അവളുടെ മാനസപ്പക്ഷി ഗതകാലസ്മരണകളിലേക്ക് ഒരുവേള ചിറകടിച്ചുപറന്നുവന്നു...
പന്ത്രണ്ടു വര്‍ഷങ്ങള്‍ക്കപ്പുറത്ത് ഒരു കൊച്ചുവീടിന്റെ ഇത്തിരിമുറ്റത്ത് തങ്ങള്‍ക്കുവേണ്ടി ഉയര്‍ന്ന മംഗല്യപ്പന്തലും, ആര്‍പ്പുവിളികളും, ആഘോഷങ്ങളും... കിനാവുകളില്‍ കനകവസന്തം വിരിഞ്ഞ വര്‍ണദിനം... താന്‍ സുമംഗലിയായ സുദിനം... അതില്‍പ്പിന്നെ ജീവിതക്കയത്തിനുമീതെ തളരാതെ എത്ര ദൂരങ്ങള്‍ തങ്ങളൊരുമിച്ചു താണ്ടിപ്പറന്നു... സുഖദുഃഖങ്ങള്‍ സമമായി പങ്കിട്ട എത്രയോ ദിനരാത്രങ്ങള്‍... കൂട്ടിനൊരാള്‍ എപ്പോഴും കൂടെയുണ്ടല്ലോ എന്ന തോന്നലായിരുന്നു സകല പ്രയാസങ്ങളും തരണം ചെയ്യാന്‍ തങ്ങളെ ഇരുവരെയും പ്രാപ്തമാക്കിയിരുന്നത്... എന്നാല്‍, താനും ഈ മൂന്നു കുഞ്ഞുങ്ങളും മാത്രം ദുഃഖസ്മൃതികളായി ഇവിടെ അവശേഷിക്കുന്നു... ആശ്വാസവാക്കുകളുമായി ഇന്നലെവരെ വീട്ടില്‍ ആളുകള്‍ ഏറെയുണ്ടായിരുന്നു... 'ഇല്ല, കുറവുകളൊന്നുമുണ്ടാവില്ല, ഈ ഞങ്ങളൊക്കെയില്ലേ കൂട്ടിന്' എന്നു പറയാനും, കൂടെക്കരയാനും, കണ്ണുനീരൊപ്പാനും, മൃതദേഹത്തിനുചുറ്റും തിരികള്‍ തെളിക്കാനും, അത്തറു പൂശാനും, ഒടുവില്‍ കുഴിമൂടി റീത്തു വയ്ക്കാനുമൊക്കെ പരിചിതരും അല്ലാത്തവരുമായി ഒത്തിരിപ്പേരുണ്ടായിരുന്നു...
പാതിയുരുകിയണഞ്ഞ ഈ തിരികള്‍ വീണ്ടും കൊളുത്തിവയ്ക്കുവാന്‍ ഈ പിഞ്ചുമൂവരും താനുമല്ലാതെ വേറാരുമില്ല... പക്ഷങ്ങള്‍ രണ്ടുമുണ്ടെങ്കിലല്ലേ പക്ഷിക്ക് ഭക്ഷണം തേടിപ്പറക്കാനൊക്കൂ... ചിറകൊടിഞ്ഞ പക്ഷിക്ക് തുല്യയായ താന്‍ ഇന്നീ ജീവിതമരക്കൊമ്പില്‍ ഏകയായി... തന്റെ ചകിരിക്കൂട്ടില്‍ പറക്കമുറ്റാത്ത മൂന്നു കിളിമക്കളും... ഇനിയുള്ള യാത്രയില്‍ ഒരു ചിറകുകൊണ്ടു മാത്രം താനെന്തു ചെയ്യാനാണ്..? തന്റെ ജീവിതചക്രവാളത്തില്‍ ഇനിമുതല്‍ വിഷാദസൂര്യന്‍ മാത്രമേ ഉദിച്ചുനില്ക്കുകയുള്ളൂ... അഴലുകളുടെ അസ്തമിക്കാത്ത എത്രയോ നാളുകളാണ് തന്റെ മുമ്പില്‍... മേലേ ആകാശമാറില്‍ കാര്‍മേഘപാളികള്‍ തിങ്ങിക്കൂടുന്നു... അങ്ങേ കോണില്‍ ഇടിയും മിന്നല്‍പ്പിണരുകളും... അതിലേറെ ഭീതി ആ അമ്മക്കിളിയുടെ ഇരുണ്ട മനസ്സിലും... നേരം പോയത് അവളറിഞ്ഞില്ല. പെട്ടെന്ന് മുട്ടുകുത്തി ആ മണ്‍കൂമ്പാരത്തിന്റെ ഓരത്ത് തന്റെ പ്രാണനാഥന്റെ കവിളിലോ, പാദങ്ങളിലോ എന്നറിയാതെ അവള്‍ ചുംബിച്ചു... ഒഴുകിയിറങ്ങിയ മിഴിനീരില്‍ ആ മണ്‍തരികള്‍ പിന്നെയും നനഞ്ഞു... ആ നിമിഷങ്ങളില്‍ എത്രയോ കാര്യങ്ങള്‍ അവര്‍ അന്യോന്യം കൈമാറിയിട്ടുണ്ടാവാം... എന്തു മാത്രം മനഃശാന്തിയും ആത്മധൈര്യവും ഒരു വൈദ്യുതിധാരപോലെ ആ കൂമ്പാരത്തിനുള്ളില്‍നിന്ന് അവളിലേക്കു പ്രവഹിച്ചിട്ടുണ്ടാവാം...
കൊഴിഞ്ഞ കിനാവുകള്‍പോലെ ചിതറിവീണുകിടന്ന വാടിയ പൂക്കളെടുത്തുമാറ്റി പുത്തന്‍പ്രതീക്ഷകളുടെ പുഷ്പദളങ്ങള്‍ ഓരോന്നായി എടുത്തുവച്ച്, പകുതി കത്തിപ്പൊലിഞ്ഞ മെഴുതിരി നാമ്പുകളില്‍ പുതുനാളങ്ങള്‍ തെളിച്ച്,  തന്റെ കുഞ്ഞുങ്ങളുടെ കൈപിടിച്ച് ആ കല്പടവുകള്‍ മെല്ലെയിറങ്ങി... മനസ്സിലെ മരപ്പൊത്തിനുള്ളില്‍ കിളിയുറങ്ങാത്ത ഒരു ചുള്ളിക്കൂടുമായ്...
നമ്മുടെ പ്രിയപ്പെട്ടവര്‍ മണ്‍മറഞ്ഞുപോയെങ്കിലും, മധുരസ്മരണകളുടെ മണ്‍കൂരയ്ക്കുള്ളില്‍ അവരോരോരുത്തരും മരണമറിയാതെ മിഴിതുറന്നിരിപ്പുണ്ട്! മണ്ണില്‍നിന്നു മനസ്സിലേക്കാണ് അവരെല്ലാവരും  പറിച്ചുനാട്ടപ്പെട്ടിട്ടുള്ളത്. പിതൃലാളനം പാതി തന്നു പിരിഞ്ഞുപോയവര്‍, മാതൃസ്‌നേഹവും മാറിലെ ചൂടും മതിവരുവോളം നല്കാതെ വിടവാങ്ങിയവര്‍, വളര്‍ച്ചയുടെ വഴികളില്‍ തണലും തണുജലവും തന്ന കൂടപ്പിറപ്പുകള്‍, സൗഹൃദക്കൂട്ടില്‍നിന്നു സമ്മതംപോലും ചോദിക്കാതെ ചിറകടിച്ചു പറന്നകന്ന ചങ്ങാതിപ്പറവകള്‍, കരംകോര്‍ത്തു നടന്ന കളിക്കൂട്ടുകാര്‍, മാങ്കനിപോലെ മോഹിച്ചുപോറ്റിയ മക്കള്‍, കൂടെത്തുഴഞ്ഞിരുന്ന ജീവിതപങ്കാളി, അക്ഷരാക്കങ്ങളുടെ തേന്‍തുള്ളികളില്‍ അറിവിന്റെ പൊന്ന് അരച്ചുചാലിച്ചുതന്ന അധ്യാപകര്‍... അങ്ങനെ, കുറെക്കാലം കൂടിയെങ്കിലും കണ്‍വെട്ടത്തു ണ്ടായിരിക്കണമെന്ന് ആശിച്ച അവരുടെയൊക്കെ നിര അന്തമില്ലാതെ നീണ്ടുപോകുന്നുണ്ട്. മരണത്തിന്റെ മരവിപ്പിക്കുന്ന വിരല്‍ത്തുമ്പുപിടിച്ച് അവരൊക്കെ അകന്നുപോയി.
പ്രാര്‍ത്ഥനകളും പരിഹാരബലികളുമായി അവരെ അടക്കിയ ഇടങ്ങളിലേക്കു പ്രവേശിക്കുമ്പോള്‍ ഓര്‍ക്കാം: ശ്മശാനം മൂകമല്ല; മറിച്ച്, ശബ്ദമുഖരിതമാണ്. 'ശ്മശാനമൂകത'യെന്ന ഭാഷാപ്രയോഗത്തിനുതന്നെ തെല്ലും പ്രസക്തിയില്ല. കാരണം, ഉറ്റവരുടെ ഉറക്കസ്ഥലമാണെങ്കിലും അവിടുത്തെ അന്തരീക്ഷം തീര്‍ത്തും സ്വരനിബിഡമാണ്. വേര്‍പാടിന്റെ വേദനക്കാറ്റും കദനങ്ങളുടെ കടല്‍ത്തിരകളും അവിടെ അടങ്ങാതെ ആര്‍ത്തിരമ്പുന്നുണ്ട് മുഴുമിപ്പിക്കാതെപോയ മുത്തശ്ശിക്കഥകളും, മുത്തച്ഛന്‍ ബാക്കിവച്ച പഴഞ്ചൊല്‍പാഠങ്ങളും, പറഞ്ഞുതീര്‍ക്കാന്‍ കഴിയാതെപോയ പിതാവിന്റെ സ്‌നേഹശാസനങ്ങളും, പാടിയവസാനിപ്പിക്കാന്‍ ആവാതെപോയ പെറ്റമ്മയുടെ താരാട്ടുപാട്ടും വീണ്ടും കേള്‍ക്കാന്‍ കൊതിക്കുന്ന പിഞ്ചുകളുടെ കൊഞ്ചലുകളും സഹോദരങ്ങളുടെയും സുഹൃത്തുക്കളുടെയും സദുപദേശങ്ങളും പ്രേമഭാജനങ്ങളുടെ മധുരഭാഷണങ്ങളും, താലിചാര്‍ത്തിയവര്‍ക്കേകിയ തലയണമന്ത്രങ്ങളും ഗുരുമൊഴികളുമൊക്കെ സ്വരതരംഗങ്ങളായി അവിടെ അലയടിക്കുന്നുണ്ട്. അവരുടെയൊക്കെ ശ്വാസനിശ്വാസങ്ങളും, നെടുവീര്‍പ്പുകളും, ചിരിയുടെ ചിലങ്കനാദവും, വിതുമ്പലുകളുടെ വിഷാദരാഗങ്ങളും ആ നാലുകെട്ടിനുള്ളില്‍ നിറഞ്ഞുനില്പ്പുണ്ട്. കണ്ണുകള്‍ പൂട്ടി കാതൊന്നു കൂര്‍പ്പിച്ചാല്‍ കര്‍ണപുടങ്ങളില്‍ അവയൊക്കെ കണിശമായും കേള്‍ക്കാം.
അവിടെ നില്ക്കുമ്പോള്‍ ക്രിസ്ത്യാനികളായ നമ്മുടെയൊക്കെ കവിള്‍ത്തടത്തിലെ കണ്ണീരിന്റെ നനവ് താനേ നീങ്ങണം. മരണത്തെ മറികടന്ന് ഉത്ഥിതനായ കര്‍ത്താവില്‍ വിശ്വസിക്കുന്നവരെ സംബന്ധിച്ചിടത്തോളം ശാരീരികമായ മരണം ശാശ്വതമായ അന്ത്യമല്ല, പുതുജീവിതത്തിന്റെ ആരംഭമാണ്, മോക്ഷനാട്ടിലേക്കുള്ള ചുവടുവയ്പ്പാണ്. കര്‍ത്താവിനെ മുഖാഭിമുഖം കണ്ടുകൊണ്ട് (1 കൊറി. 13:12), അഗ്നിമയന്മാരും അശരീരികളുമായ ആകാശവാസികളെപ്പോലെ അവിടുത്തോടുകൂടെ ആയിരിക്കുന്നതിനുള്ള (2 തെസ. 4:17) അസുലഭഭാഗ്യമാണ്  ആത്മാക്കള്‍ക്കു സംലഭ്യമാകുന്നത്. ശരീരവും ശ്വാസവും സമ്മാനിച്ച സ്രഷ്ടാവിനെ നേര്‍ക്കുനേര്‍ ദര്‍ശിക്കുക എന്നതുതന്നെയല്ലേ സൃഷ്ടികളുടെ ജീവിതസായുജ്യവും?  അത്തരമൊരു മഹത്ത്വത്തിലേക്കാണ് ദയാനിധിയായ ദൈവം മരിച്ചവരെ കരംപിടിച്ചുയര്‍ത്തുന്നത് (യോഹ. 5:21). അക്കാരണത്താല്‍ത്തന്നെ കര്‍ത്താവില്‍ നിദ്രപ്രാപിക്കുന്നവര്‍ അനുഗൃഹീതരാണ് (വെളി. 14:13) പുനരുത്ഥാനവും ജീവനുമായ (യോഹ. 11:25) അവനോടുകൂടെ മരണം പ്രാപിക്കുന്നവര്‍ അവനോടുകൂടെ ജീവിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു (2 തിമോ. 2:11). ആകയാല്‍, മണ്‍മറഞ്ഞവരെപ്രതി മനം നുറുങ്ങേണ്ട കാര്യമില്ല.  അനശ്വരതയിലുള്ള ഉയിര്‍പ്പു സാധ്യമാകണമെങ്കില്‍ നശ്വരതയില്‍ വിതയ്ക്കപ്പെട്ട് അഴുകിത്തീരേണ്ടത് അനിവാര്യമാണ് (1 കൊറി. 15:42). ഭൗമികമായത്  കരിഞ്ഞുണങ്ങുമ്പോഴാണ് സ്വര്‍ഗീയമായത് നാമ്പെടുക്കുന്നത്. മാനുഷികമായത് അസ്തമിക്കുമ്പോഴാണ് ദൈവികമായത് ഉദയം ചെയ്യുന്നത്. ശാരീരികമായതു മരിക്കുമ്പോഴാണ് ആത്മീയമായതു പിറവിയെടുക്കുന്നത്.
പരേതരുടെ ആത്മാക്കളെ ആദരവോടെ അനുസ്മരിക്കുമ്പോള്‍ നമ്മുടെ ഹൃദയത്തില്‍ സംഗ്രഹിക്കുവാന്‍ ഒരുപിടി ബോധ്യങ്ങള്‍കൂടി ബാക്കിവയ്ക്കാം. ഒരിക്കല്‍ നാമും മരിച്ചു മണ്ണടിയേണ്ടവരാണ്. നമ്മിലെ ജീവന്റെ രത്‌നച്ചെപ്പിനെ അപഹരിച്ചെടുക്കാന്‍ അനുയോജ്യമായ അവസരം നോക്കി അരികിലോ അകലെയോ മരണം  ഒരു മോഷ്ടാവിനെപ്പോലെ ഒളിച്ചിരിപ്പുണ്ട്. മരണമണിയില്‍ മുഴങ്ങിക്കേള്‍ക്കുന്നത് മരിച്ചവര്‍ക്കുവേണ്ടിയുള്ള വിലാപഗീതമല്ല; മറിച്ച്, മരണത്തോടടുക്കുന്ന നമുക്കുവേണ്ടിയുള്ള താക്കീതു തന്നെയാണ്. മൃതിയെത്തുംമുമ്പേ ചിന്തകളും ചെയ്തികളും ചന്തമുള്ളവയാക്കി ആയുസിന്റെ ശിഷ്ടനാളുകളെ നിര്‍മലവും നന്മപൂരിതവുമാക്കി മാറ്റണമെന്നുള്ള മുന്നറിയിപ്പ് അതിലുടനീളം മാറ്റൊലിക്കൊള്ളുന്നു.